พระซุ้มกอ พิมพ์ใหญ่ พิมพ์มีลายกนก เนื้อดินเผาสีเหลือง กรุวัดพิกุล ลานทุ่งเศรษฐี จังหวัดกำแพงเพชร

พระซุ้มกอ พิมพ์ใหญ่ พิมพ์มีลายกนก ที่ลานทุ่งเศรษฐีในกำแพวเพชรนั้น เป็นพระที่สร้างขึ้นหลายวัดมาก กรุวัดที่สำคัญก็ได้แก่ กรุวัดบรมธาตุ กรุวัดพิกุล กรุฤาษี และกรุซุ้มกอ เป็นต้น โดยแต่ละกรุก็จะเป็นพระซุ้มกอที่มีลักษณะขององค์พระและลายกนกที่เหมือนกัน แต่ขนาดขององค์พระและรายละเอียดพุทธศิลป์ที่แตกต่างกันไปบ้าง

สำหรัยพระซุ้มกอ พิมพ์ใหญ่ พิมพ์มีลายกนกองค์นี้ เป็นพระที่ขุดขึ้นจากกรุวัดพิกุล พุทธศิลป์ขององค์พระซุ้มกอจะแคบกว่าของกรุวัดบรมธาตุอยู่เล็กน้อย ทำให้องค์พระดูสูงชะลูดขึ้น องค์นี้เป็นพระเนื้อดินเผาสีเหลืองและมีแร่เม็ดมะขามสีแดงปรากฎเป็นจำนวนมาก ซึ่งถือเป็นเอกลักษณืพิเศษเฉพาะองค์

ตำหนิพุทธศิลป์สมบูรณ์มาก ตำหนิขอบซุ้มขององค์พระที่ขอบซุ้มด้านขวาจะอ้วนใหญ่ แล้วค่อย ๆ ผอมเล็กลงที่ซุ้มบน และเรียวเล็กลงมาที่ซุ้มด้านซ้าย อันเป็นตำหนิแม่พิมพ์ที่สำคัญของพระซุ้มกอ พิมพ์ใหญ่ พิมพ์ที่มีลายกนกจากทุก ๆ กรุ

ลายกนกคมชัดมาก องค์พระประธานล่ำสันคมชัดมาก มีซุ้มประภามณฑลที่คมชัด เป็นเส้นรัศมีรอบพระเศียร พระเศียรกลมโต กระจังหน้าติดประปราย พระเกศทรงจีโบฐานพระเกศที่ใหญ่ พระเนตรทั้งสองข้างกลมเม็ดเล็ก ซึ่งเป็นศิลป์ของกรุวัดพิกุลครับ

จมูกโค้งเป็นสัน ริมฝีปากเป็นร่องติดรำไร จึงดูเป็นปากอูม ๆ

เส้นจีวรคมลึก พาดจากบ่าซ้ายเฉียงลงมาที่ซอกแขนขวา สังฆาฏิเป็นเส้นนูนมาก พาดจากบ่าซ้ายลงมาที่ช่องท้อง เหนือฝ่ามือที่ซ้อนกันอยู่เล็กน้อย แขนทั้งสองข้างล่ำสัน พื้นบริเวณซอกแจนทั้งสองข้างจะลึกมาก แบบที่เราชอบเรียกกันว่าลึกเป็นเหวทั้งสองข้าง

พระบาทข้างขวายกสูง พระบาทข้างซ้ายซ้อนอยู่ใต้ตัก ประทับนั่งบนฐานบัวเล็บช้าง ปลายฐานบัวด้านขวาจะคล้อยไปด้านหลัง ซึ่งเป็นตำหนิพุทธศิลป์ที่สำคัญ

ที่ขอบโค้งซุ้มบนจะยื่นออกข้างหน้า และขอบฐานข้างขวาจะบิดเข้าเล็กน้อย ทำให้พุทธศิลป์จะดูบิดอยู่เล็กน้อย เป็นพุทธศิลป์ที่ดูอ่อนไหว ซึ่งถ้าไม่ดูพลิ้วบนและล่างดังที่กล่าวมา องค์พระจะดูแข็งทื่อเป็นพระที่แกะขึ้นมาใหม่

พิมพ์หลังเรียบ ยุบหดตัวทั้งแผ่นหลัง มีแร่ดอกมะขาวปรากฏขึ้นเต็มพื้นหลัง มีคราบดินขี้กรุติดทั้งพิมพ์หน้าและพิมพ์หลัง

ต้องขอขอบพระคุณเจ้าของพระซุ้มกอ พิมพ์ใหญ่ พิมพ์มีลายกนกองค์นี้ ได้แก่คุณธนทัศน์ ทองเนียม ที่ได้กรุนานำพระซุ้มกอมาให้ผมชมตลอดจนเอื้อเฟื้อภาพสำหรับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันบนพื้นที่เพจของผมแห่งนี้ด้วยครับ

ที่มาของบทความ